สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน การจัดการระดับน้ำตาลในเลือดเป็นสิ่งสำคัญสำหรับสุขภาพโดยรวมและความเป็นอยู่ที่ดี แม้ว่าจะไม่มีรายการอาหารที่เจาะจงที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานทุกคนควรหลีกเลี่ยงโดยสิ้นเชิง แต่ก็มีอาหารบางประเภทและแนวทางปฏิบัติในการบริโภคอาหารที่อาจส่งผลเสียต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและสุขภาพโดยรวม อาหารที่ควรเลี่ยงมีดังต่อไปนี้
อาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล: อาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูงอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งรวมถึงน้ำอัดลมที่มีน้ำตาล น้ำผลไม้ ลูกอม เค้ก คุกกี้ และขนมหวานอื่นๆ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องจำกัดรายการเหล่านี้หรือเลือกทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพโดยมีปริมาณน้ำตาลต่ำ
คาร์โบไฮเดรตขัดสี: อาหารที่ทำจากธัญพืชขัดสี เช่น ขนมปังขาว ข้าวขาว และพาสต้าธรรมดา สามารถเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างรวดเร็ว ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกใช้ธัญพืชไม่ขัดสีแทน เช่น ขนมปังโฮลวีต ข้าวกล้อง ควินัว และพาสต้าโฮลเกรน ซึ่งมีเส้นใยและสารอาหารมากกว่า และส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่า
ไขมันอิ่มตัวและไขมันทรานส์: อาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและไขมันทรานส์สูงสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและทำให้ความต้านทานต่ออินซูลินแย่ลง อาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง ได้แก่ เนื้อสัตว์ที่มีไขมัน ผลิตภัณฑ์นมไขมันเต็ม เนย และอาหารแปรรูปที่มีไขมันสูง ไขมันทรานส์มักพบในอาหารทอด ขนมอบ และขนมบรรจุกล่อง ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกไขมันที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ไขมันไม่อิ่มตัวที่พบในถั่ว เมล็ดพืช อะโวคาโด และน้ำมันมะกอก
อาหารแปรรูปสูง: อาหารแปรรูปมักประกอบด้วยสารปรุงแต่ง สารกันบูด ที่ไม่ดีต่อสุขภาพ และมีโซเดียมและน้ำตาลในปริมาณสูง ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและสุขภาพโดยรวม ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรจัดลำดับความสำคัญของอาหารทั้งหมดที่ผ่านการแปรรูปน้อยที่สุดทุกครั้งที่เป็นไปได้ และอ่านฉลากอาหารเพื่อตัดสินใจเลือกอย่างมีข้อมูล
เครื่องดื่มรสหวาน: เครื่องดื่มที่มีน้ำตาล เช่น น้ำอัดลม ชารสหวาน เครื่องดื่มชูกำลัง และเครื่องดื่มกาแฟปรุงแต่งอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกน้ำ ชาไม่หวาน หรือน้ำอัดลมที่ไม่เติมน้ำตาลเป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพ
อาหารทอด: อาหารทอดมักมีไขมันและแคลอรี่ที่ไม่ดีต่อสุขภาพสูง ซึ่งอาจส่งผลให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นและทำให้ความต้านทานต่ออินซูลินแย่ลง ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรจำกัดการบริโภคอาหารทอด และเลือกวิธีปรุงอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เช่น การอบ ย่าง นึ่ง หรือผัดโดยใช้น้ำมันน้อยที่สุด
อาหารโซเดียมสูง: ผู้ป่วยโรคเบาหวานมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นที่จะเป็นโรคหัวใจ และการบริโภคโซเดียมมากเกินไปอาจทำให้ความเสี่ยงนี้รุนแรงขึ้น อาหารที่มีโซเดียมสูง ได้แก่ เนื้อสัตว์แปรรูป ซุปกระป๋อง ของขบเคี้ยวรสเค็ม และอาหารจานด่วน การเลือกอาหารสดทั้งมื้อและปรุงรสด้วยสมุนไพรและเครื่องเทศแทนเกลือสามารถช่วยลดปริมาณโซเดียมได้
สิ่งสำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานคือต้องทำงานอย่างใกล้ชิดกับทีมดูแลสุขภาพและนักโภชนาการเพื่อพัฒนาแผนการรับประทานอาหารส่วนบุคคลที่สนับสนุนการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด การจัดการน้ำหนัก และสุขภาพโดยรวม การเลือกรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ การออกกำลังกาย และการติดตามระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำเป็นองค์ประกอบสำคัญของการจัดการโรคเบาหวาน